Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 1 lipca 2021 r. (C-521/19) rozstrzygnął kwestię, czy wynagrodzenie umyślnie ukrywane przed organami skarbowymi podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, czy też uznać należy, że jego kwota odpowiada wartości brutto. Z uwagi na analogiczne brzmienie polskich przepisów (art. 29a ust. 1 ustawy o VAT) z rozwiązaniami wspólnotowymi, orzeczenie to ma istotne znaczenie dla polskiego podatnika.
TSUE w przywołanym powyżej orzeczeniu wskazał, iż w świetle zasady neutralności podatku od wartości dodanej (VAT), należy interpretować w ten sposób, że w przypadku gdy podatnicy VAT w wyniku oszustwa nie zgłosili administracji podatkowej zaistnienia transakcji, nie wystawili faktur ani nie wskazali dochodów osiągniętych przy tej transakcji w deklaracji dotyczącej podatków bezpośrednich, odtworzenie przez dane organy podatkowe w ramach kontroli takiej deklaracji kwot zapłaconych i otrzymanych przy rozpatrywanej transakcji należy uznać za cenę, która zawiera już podatek VAT, chyba że zgodnie z prawem krajowym podatnicy mają możliwość późniejszego przeniesienia i odliczenia VAT, o którym mowa, niezależnie od oszustwa.
Prawo podatników do odliczenia od VAT, który są zobowiązani zapłacić, VAT należnego lub zapłaconego z tytułu otrzymanych przez nich towarów i usług powodujących naliczenie podatku stanowi podstawową zasadę wspólnego systemu VAT, to wykonanie rzeczonego prawa możliwe jest zasadniczo dopiero wtedy, gdy podatnik wejdzie w posiadanie faktury.
Wynik transakcji podstępnie ukrytej przed organami podatkowymi przez podatników VAT – w sytuacji gdy powinna ona wiązać się z wystawieniem faktury – obejmuje podatek VAT obciążający tę transakcję. Tak się jednak stanie, gdy podmiotowi temu przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.